De Groningse kunstenaar Pieter Pander (1962) laat oa in het schilderij hierboven afgebeeld en te zien/te koop tijdens de expositie ‘Verf’ wel heel letterlijk zien wat verf voor hem betekend.
Daarmee is meteen gesteld dat de onderwerpen van Pieter Pander veel verder gaan dan zijn zeer bekende portretten van mensen en dieren. Toch, als we de kunstenaar typeren, komen we er niet onderuit eerst zijn portretten te benoemen. Wat meteen opvalt is dat de portretten die hij schildert heel natuurlijk ogen. In zijn zelfportretten (deels geëxposeerd in het Drents museum) lijkt hij een gesprek aan te willen gaan met de kijker. De mensen die hij schildert kunnen alle leeftijden en hoedanigheden hebben. Wanneer Pander ‘anderen’ schildert, portretteert hij hen zoals hij ze ‘tegenkomt’. Het is een moment want hij vastlegt, nooit een pose.
Hierover zegt de kunstenaar zelf:
“Ik schilder niet om mensen te plezieren. Ik zoek iets rauws, het moet een beetje wringen, iets dat niet helemaal goed voelt”.
De schilderijen met dieren die Pieter Pander schildert maken duidelijk is dat de schilder de dieren ziet als individu, als een wezen met een eigen identiteit. De dieren kunnen ontroeren met hun eigen wijze van kijken, zitten, hun houding en manier van bewegen. Zijn eigen dieren komen regelmatig voor in de schilderijen. De kijker wordt hiermee deelgenoot van de relatie tussen de kunstenaar en zijn dier. Dierenliefhebbers zullen deze relatie herkennen en geraakt worden hierdoor.
Zelf zegt hij hierover:
‘Elk dier heeft zijn eigen portret, andere manier van kijken en gedrag’
Tijdens een bezoek aan zijn atelier in Franeker is zichtbaar hoe de kunstenaar via talloze (potlood)schetsen zijn onderwerpen uitvoerig bestudeerd heeft voordat hij een keuze heeft gemaakt over hoe deze in beeld worden gebracht. Het zoeken in zijn werk gaat door in de wijze waarop hij het penseel het werk laat doen. Hoewel in de figuratieve traditie is de toets van Pander vlot en net als bij zijn tekeningen schetsmatig. In zijn schilderijen zijn delen volledig uitgewerkt en delen ‘open’ gelaten, schetsmatig of in grote lijnen weergegeven.
Buiten de portretten zien we in het werk van de Friese kunstenaar alle mogelijke onderwerpen voorbijkomen, alles kan een thema zijn wat de kunstenaar inspireert voor een volgend werk. In de expositie bij Bonnard zijn o.a. werken te zien waarbij ‘verf’ het onderwerp is voor de kunstenaar. De substantie samen met de onvermijdelijke kwast.
In enkele woorden omschrijven we Pieter Pander graag als een kunstenaar die werkt met een vlotte toets, sprekende composities weet te maken met zeer persoonlijke en uiteenlopende onderwerpen. Pander laat zich ogenschijnlijk graag door alles en iedereen inspireren maar blijft uiteindelijk dicht bij zichzelf in alles wat hij maakt.
Schilderijen van Pieter Pander maken deel uit van talloze collecties en zijn inmiddels geëxposeerd in verschillende musea, waaronder het Drents Museum, Museum Arnhem, Museum de Buitenplaats en de Kunsthal Rotterdam.