Siemen Dijkstra in de Volkskrant
Omdat de natuurliefhebber en kunstenaar Siemen Dijkstra bij ons exposeert een interview van begin dit jaar uit de Volkskrant over zijn liefde en zorg voor de natuur en het Nederlands landschap.
Siemen Dijkstra: ‘Mensen maken zich druk over Zwarte Piet, maar ons landschap zegt pas echt iets over onze identiteit’
Caspar loopt
Aflevering 148: er is intensieve landbouw en er zijn natuurgebieden. Wat ertussenin zit, verdwijnt.
Siemen Dijkstra, beeldend kunstenaar uit Dwingeloo, legt ook ‘verloren akkers’ vast. Akkers waar zojuist is geoogst, diepe bandensporen in het zand, al of niet met plasjes water. Het beeld van de industriële landbouw, bodem die het zwaar te verduren heeft, leegte. De laatste jaren is het extra hard gegaan, zegt Dijkstra. ‘Ik schat dat iedere melkveehouder in de omgeving nieuwe stallen heeft gebouwd sinds het afschaffen van de melkquota.’ Pijnlijk om te zien. ‘Mensen maken zich druk over Zwarte Piet, maar ons landschap zegt pas echt iets over onze identiteit. En dat landschap verandert in hoog tempo.’
Wat er mis is, kun je, vindt hij, goed zien op het uitzichtpunt langs de A28 bij afslag Spier, ‘de ramskop’. ‘Aan de ene kant het Dwingelderveld, aan de andere kant van de snelweg industriële landbouw tot waar het oog reikt.’ Geen geleidelijke overgangen meer. Er is intensieve landbouw en er zijn natuurgebieden. Maar het landschap om in te leven verdwijnt.
We rijden langs een eeuwenoude es, richting zijn atelier in Dwingeloo. ‘Dit is eigenlijk een beekdallandschap. Toen de oude Dwingelderstroom nog bestond, liepen die gradiënten in elkaar over. In het beekdal waren bloemrijke graslanden waar het barstte van de vogels. Er was vaak wateroverlast, als dat water bezonk was het gebied bemest. Nu wordt de waterstand laag gehouden en gaan er miljoenen kuub stront over de grond. De boeren die elders weg moesten om plaats te maken voor natuur zijn hiernaartoe gekomen. Een grote uitruil. In Friesland gaat het over het verdwijnen van de weidevogels, hier zijn ze al weg. Als ik een grutto hoor, laat ik alles uit mijn handen vallen.’
Dijkstra vraagt zich af het uiteindelijk wel zo goed is voor de natuur, die uitruil van gronden. ‘Je kunt nog zo je best doen in natuurgebieden, maar als alle landbouw eromheen alleen maar intensiever wordt, dan heeft dat toch weer gevolgen.’
We houden even in, passeren een veld met slechts bergen zand, hier stonden leliebollen. ‘Dit is echt oorlog’, zegt Dijkstra. ‘Eerste wereldoorlog. Hopeloos landschap.’
